W tym temacie połączyłem dwa wątki: VBIED oraz SVBIED ze względu na nieznaczną różnicę w ich użyciu.

VBIED (Vehicle-Borne Improvised Explosive Device- samochód pułapka) różni się od SVBIED (Suicide Vehicle-Borne Improvised Explosive Device – Samobójczy Pojazd z Improwizowanymi Ładunkami Wybuchowymi) tym, że w pierwszym przypadku samochód nie posiada kierowcy, nie porusza się a co za tym idzie dla zamachowca lub grupy zamachowców nie stanowi zagrożenia. W drugim przypadku pojazd wypełniony ładunkami wybuchowymi jest prowadzony przez kierowcę-samobójcę i detonowany w pobliżu celu.

Choć pierw­sze wyko­rzy­sta­nie samo­chodu-pułapki miało miej­sce już na początku XX w. – co zna­mienne w nie­uda­nej pró­bie zama­chu na suł­tana Imperium Osmańskiego Abdülhamida II w 1905 r. w którym zginęło 26 osób. Natomiast pierwszym znanym zamachem samobójczym z wykorzystaniem samochodu (SVBIED) była w 1927 roku masakra w Bath w Michigan, podczas którego zamachowiec używając detonatora odpalił dynamit w szkole, po czym w trakcie następującej akcji ratunkowej, zdetonował samochód ginąc na miejscu, zabijając w sumie 45 osób, w tym 38 dzieci. Przez kolej­nych sto lat zarówno VBIED jak i SVBIED były nadal wyko­rzy­sty­wane do pro­wa­dze­nia zama­chów na kon­kretne osoby lub grupy osób w mocno ogra­ni­czo­nym zakre­sie i z incy­den­talną czę­sto­tli­wo­ścią (takiej tak­tyki doko­ny­wa­nia zama­chów w mia­stach, także z wyko­rzy­sta­niem zwie­rząt pociągowych uczyli isla­mi­stów ame­ry­kań­scy „doradcy“ pod­czas sowiec­kiej inwa­zji Afganistanu). Na początku XXI w. dal­szy roz­wój islam­skich orga­ni­za­cji ter­ro­ry­stycz­nych spo­wo­do­wał jedy­nie zwięk­szoną ilość zama­chów z uży­ciem samo­cho­dów-puła­pek, w tym także samo­bój­czych, bez zna­czą­cych róż­nic w tak­tyce ich uży­cia. Sytuacja ta zmie­niła się jed­nak wraz z poja­wie­niem się i bły­ska­wicz­nym roz­wo­jem Daesh, któ­rego jed­nym ze zna­ków roz­po­znaw­czych stały się SVBIED.

Konstrukcja

Podstawę SVBIED, kon­stru­owa­nych przez Daesh, sta­nowi nie­zwy­kle róż­no­rodna gama pojaz­dów, z któ­rych część jest mody­fi­ko­wana w spe­cjal­nych warsz­ta­tach na zaję­tych obsza­rach Iraku i Syrii. Z oczy­wi­stych wzglę­dów naj­po­pu­lar­niej­szymi pojaz­dami wyko­rzy­sty­wa­nymi w tym celu są cywilne samo­chody oso­bowe i cię­ża­rowe, któ­rych na tere­nie opa­no­wa­nym przez Daesh zna­la­zło się kil­ka­na­ście, jeśli nie kil­ka­dzie­siąt, tysięcy. W tej kate­go­rii używa się zarówno nie­opan­ce­rzo­nych cywil­nych pojaz­dów, tzw. ukry­tych SVBIED, jedy­nie zała­do­wa­nych ładun­kami wybu­cho­wymi do ata­ków w tere­nie zur­ba­ni­zo­wa­nym, a także ich ana­lo­gicz­nie opan­ce­rzo­nych odpo­wied­ni­ków do ata­ków w otwar­tym tere­nie. W przy­padku tych ostat­nich sto­suje się naj­czę­ściej pro­wi­zo­ryczne opan­ce­rze­nie przed­niej czę­ści karo­se­rii, a także błot­ni­ków pły­tami pan­cer­nymi w celu wzmoc­nie­nia odpor­no­ści w naj­bar­dziej zagro­żo­nych ostrza­łem stre­fach. Niektóre pojazdy są jed­nak pod­da­wane bar­dziej zaawan­so­wa­nym mody­fi­ka­cjom, pole­ga­ją­cym na zastą­pie­niu ory­gi­nal­nej karo­se­rii pły­tami pan­cer­nymi (lub raczej czę­ściej sta­lo­wymi, co nadaje tym pojaz­dom cha­rak­te­ry­styczny pudeł­ko­waty kształt), cza­sami wzmoc­nio­nymi ekra­nami siat­ko­wymi, w celu zapew­nia­nia ochrony przed ogniem broni mało­ka­li­bro­wej i gra­nat­ni­ków prze­ciw­pan­cer­nych, które w chwili eks­plo­zji sta­no­wią dodat­kowy czyn­nik rażący. Prędkość mak­sy­malna SVBIED sięga 90 km/h, dopusz­czalna ładow­ność ok. 1,5 t, a zasięg sku­teczny zabój­czej fali nad­ci­śnie­nia do kil­ku­dzie­się­ciu metrów, ale zasięg raże­nia odłam­ków może wyno­sić nawet kil­ka­set!
W celu zła­ma­nia oporu sil­nie umoc­nio­nych sta­no­wisk w roli SVBIED wyko­rzy­stano także kilka bul­do­że­rów, które zostały solid­nie opan­ce­rzone poprzez przy­spa­wa­nie znacz­nych roz­mia­rów płyt sta­lo­wych, dodat­kowo wzmoc­nio­nych pry­mi­tyw­nym ekra­nem siat­ko­wym. Prędkość mak­sy­malna tego typu pojaz­dów jest nie­wielka i wynosi kilka – kil­ka­na­ście km/h, jed­nak mogą one zabrać ładunki wybu­chowe o więk­szej masie, dzięki czemu są w sta­nie burzyć całe umoc­nione obiekty. Nowością, jaką wpro­wa­dziło zarówno ISIS jak i Daesh, jest także zasto­so­wa­nie w roli SVBIED zdo­bycz­nych wozów bojo­wych – zarówno irac­kich, jak i syryj­skich wojsk rzą­do­wych. Zdecydowanie naj­po­pu­lar­niej­szymi spo­śród nich są: pojazdy HMMWV, bojowe wozy pie­choty BMP-1 (a także oparte na ich pod­wo­ziu, a bez­u­ży­teczne dla Daesh wozy dowo­dze­nia BMP-1KSz i zabez­pie­cze­nia tech­nicz­nego BREM-2), trans­po­tery opan­ce­rzone M113A2/A3, a także czołgi T-55A. W przy­padku HMMWV kon­wer­sja polega głów­nie na mniej lub bar­dziej sta­ran­nym dospa­wa­niu dodat­ko­wych płyt sta­lo­wych do karo­se­rii. W przy­padku BMP-1 i pochod­nych pod­sta­wowa kon­wer­sja polega na usu­nię­ciu wieży (w przy­padku BMP-1) lub osprzętu inży­nie­ryj­nego (w przy­padku BREM-2), choć czę­sto sto­suje się także mon­taż pry­mi­tyw­nych ekra­nów siat­ko­wych na bokach kadłuba i z tyłu tych pojaz­dów w celu ochrony przed gło­wi­cami gra­nat­ni­ków prze­ciw­pan­cer­nych. W przy­padku M113 pod­sta­wowa mody­fi­ka­cja polega na wzmoc­nie­niu przed­niej czę­ści kadłuba poprzez dospa­wa­nie dodat­ko­wych płyt sta­lo­wych bądź eka­nów pan­ce­rza prę­to­wego lub siat­ko­wego.

Przykładowe zdjęcia SVBIED użytych przez różne organizacje islamskie:







































































Filmiki z użyciem SVBIED- w tym doskonale widać jak uciekający zostają znokautowani fragmentami z rozerwanego samochodu:



Tu widać rozpraszający się konwój po rozpoznaniu zbliżającego się SVBIED zmontowanego przez ISIS :



Wojenne selfie (od 22 sekundy)



Kolejny atak (od 30 sekundy):



Olbrzymia fala uderzeniowa po wybuchu SVBIED:



To tylko kilka poglądowych zdjęć i filmików, których zarówno w mojej kolekcji jak i w necie jest dużo więcej...

Nieco wybuchowy