Aby zrealizować swój projekt pt.„Zaprzysiężone dziewice albańskie”, fotografka Jill Peters odwiedziła górskie wsie położone w północnej Albanii, gdzie mieszkają tzw. „Burrnesha” – kobiety, które żyją jako mężczyźni.
Zwykle już w bardzo młodym wieku przyjęły one męską tożsamość, by wyzwolić się z mechanizmów regulujących życie etnicznych klanów, uznających kobietę za własność jej męża lub ojca.
Jak wyjaśnia Peters, prawo do głosowania, prowadzenia działalności gospodarczej, zarabiania, picia, palenia, przeklinania, posiadania broni czy noszenia spodni tradycyjnie przysługiwało tylko mężczyznom.
Tragedią dla całej rodziny stawała się sytuacja, kiedy z jakiegoś powodu brakowało męskiego potomka. Niezależnie czy przyczyną była wojna, wypadek, czy po prostu narodziny samych córek. Taka rodzina skazana była na zagłade. Cały majatek i wszelkie prawa znikały wraz ze śmiercia ojca, chyba że jedna z córek, zdecydowała sie na pozostanie „zaprzysiężoną dziewicą”, czyli tzw. „Burrneshą”, która otrzymywała status równy mężczyźnie, gwarantujący jej wszystkie prawa i przywileje należne męskiej społeczności. Przejmowała ona wtedy prawa i obowiazki ojca, tak jak by była najstarszym synem.
Młode dziewczęta były zwykle zmuszane do wchodzenia w zaaranżowane związki małżeńskie, często z dużo starszym od siebie mężczyzną z oddalonej o wiele kilometrów wioski. Alternatywą było zostanie „Burrneshą”, która otrzymywała status równy mężczyźnie.
Istnieje więc wiele powodów, dla których kobieta chciałby skorzystać z tej przysięgi, i pozostać „Burrneshą”. Jedna z kobiet powiedziała, że został zaprzysiężoną dziewicą, aby nie być oddzieloną od swojego ojca, inna, chciała całe życie być blisko swych sióstr. Niektóre przyznały, że zawsze czuły sie bardziej mężczyznami niż kobietami. Jeszcze inne miały nadzieją uniknąć konkretnego niechcianego małżeństwa albo małżeństwa w ogóle.
By podkreślić swą przemianę kobiety ścinały włosy, wdziewały męskie ubrania, a czasem nawet zmieniały imię. Ćwiczyły męską gestykulację i styl zachowania, dopóki nie opanowały go do perfekcji. Przede wszystkim jednak „Burrnesha” przysięgały dozgonne dziewictwo.
„Ona” stawała się „nim”. Tradycja ta jest kontynuowana do dziś, słabnie jednak coraz bardziej wraz z postępem cywilizacyjnym docierającym do wiosek w Alpach. Żyje już tylko kilkanaście starzejących się „zaprzysiężonych dziewic”.
Zostać "Burrneshą" mogła dziewczyna ale i kobieta w każdym wieku. Mogła to zrobić by zadowolic rodziców, ale też samą siebie i bez ich zgody. Od roli "Burrneshy" nie było zwykle odwrotu. Złamanie przysięgi dziewictwa, lub wrócenie do roli kobiety było oficjalnie karane śmiercią, choć aktualnie sie to nie zdarza. Jedynym wyjątkiem powrotu do roli kobiecej była sytuacja kiedy "zaprzysiężona dziewica" wypełniła zobowiązania dane rodzinie i nie była już potrzebna w roli męskiej (chodzi o sytuacje braku potomka męskiego w rodzie, w przypadku nagłej śmierci ojca. Jeśli po jakimś czasie pojawił się siostrzeniec i stał się dorosły, to on mógł przejąć jej obowiązki)
Peters zapragnęła uchwycić ten słabnący obyczaj na zdjęciach, nim zniknie na zawsze. Twierdzi, że przebywając z „dziewicami” i ich społecznościami wiele się nauczyła: „Dowiedziałam się, że „Burrnesha” są bardzo szanowane w swoich wioskach. Są niezwykle silne i dumne, bardzo dbają też o honor swojej rodziny. Ich transformacje są w pełni akceptowane przez innych członków społeczności. Co jednak najbardziej zaskakujące, „Burrnesha” prawie nigdy nie żałują poświęceń, których dokonały w imię swojej przemiany”.
źródła:
jillpetersphotography.com/swornvirginsofalbania
codziennikfeministyczny.pl/portrety-albanskich-kobiet-zyjacych-jako-mezczyzni/
en.wikipedia.org/wiki/Albanian_sworn_virgins
