Opracowane na podstawie H. Schmidt: "Gołębie. Rasy, hodowla" Wyd. RM, 2007. Jakby co, opisy dotyczą w większości Niemców
Zacznijmy od podagry, czyli skazy moczanowej, podczas której niezwykle boleśnie puchną stawy i występują ich nawracające zapalenia. Z 1900 roku pochodzi opis leczenia podagry u dzieci. Należało
przytknąć kuper gołębia do dziecięcego odbytu. Jeśli nie pomogło natychmiast,
gołębia dzielono na dwie części i mocowano do odbytu dziecka. To we Frankonii (płd Niemcy)
W Górnym Palatynacie (jako kraina historyczna) podagrę i reumatyzm u dzieci leczono tak:
Odcina się gołębiowi głowę i trzyma krwawiącą szyję przy odbycie cierpiącego dziecka; w ten sposób krew wyciąga z ciała dziecka podagrę. Głowę należy zakopać, nie patrząc i nic nie mówiąc, pod rynną dachową. Dziewiątego dnia zacznie ona gnić, a dziecku się teraz poprawi, albo, jeśli nie można mu już pomóc, dziecko wkrótce umrze
Proste. Wyzdrowieje albo nie...
Z 1904 pochodzi informacja o leczeniu podagry, gdzie młodego gołębia oskubywano z piór
i mocowano przy odbycie dziecka. Kiedy gołąb umarł od duszności, dziecko miało wyzdrowieć w trakcie spokojnego snu.
Połówkę świeżo zabitego gołębia kładziono na podeszwy stóp dziecka. W 1900 Johannes Jühling doniósł w swojej książce o roli zwierząt w medycynie ludowej (nadal jesteśmy w Niemczech), że w razie zapalenia opon mózgowych do odbytu dziecka wkładano gołębi dziób. Inny pan, Sebillot (1904) wspomina
o łagodzeniu bólu umierającego przez położenie martwego gołębia na jego głowie. Przeciętego ptaka kładziono na głowie celem wyleczenia tyfusu. Rozcięty gołąb ułożony na plecach w okolicy pęcherzyka żółciowego miał leczyć zapalenie opłucnej. Lambert w 1869 pisał
o uleczeniu narośli rakowych przez dotknięcie ich świeżo zabitym gołębiem.
Konrad Gessner w 1557 wspominał
o rzekomej skuteczności gołębiej krwi w przypadku świeżych, krwawiących ran i przy samookaleczeniach. Używano do takiego "leczenia" także krwi gołębia grzywacza (to ten duży z parków z białą plamą z boku szyi) lub jaskółek. "Najlepsza" miała być krew młodego samca uzyskana z rany pod skrzydłem, gdyż tam jest cieplejsza.
Do gołębiej krwi należy dodać nieco miodu, oleju lub wina. Natychmiast po przygotowaniu należy tą miksturą posmarować oczy chorego. Leczyć drgawki, zasklepiać rany i powstrzymywać krwawienia miało
wylanie świeżej, gorącej krwi bezpośrednio na oczy. Pliniusz (1. poł. I w.) wspominał o leczeniu krwotoków z nosa gołębią krwią (jak - nie podano).
Jeszcze w 1888 roku, jak dowiadujemy się od Hopfa, stosowano wspomniane przez Pliniusza leczenie - jedyną różnicą był fakt, iż krew gołębia była wysuszona. W księdze magii z 1745 roku zalecano rozsmarować krew gołębia na odciski, zaś
przez długi czas w Bawarii stosowano
krew gołębia na padaczkę. Z 1903 pochodzi informacja
o smarowaniu dziecięcych języków krwią czarnego gołębia, co pozwalało zatrzymać atak konwulsji.
Przenosimy się z Niemiec na wchód. W 1989 Gattiker opisał sposób na piękną twarz u Czechosłowackich obywateli. Pani domu w Niedzielę Palmową
pocierała twarze domowników świeżo wyklutym gołębiem, by pozostali duchowo i fizycznie czystymi, pięknymi i młodymi - jak gołąbek. Według Weinholda (1831) gołębia krew leczyła ludzi z bielma.
Krew ze skrzydeł młodego, czarnego gołębia, zmieszana z winem i miodem, miała działać jak kataplazm (gorący, wilgotny okład) przy podagrze. Ciepła krew świeżo zabitego ptaka miała usuwać brodawki.
W późnym średniowieczu używano tłuszczu, mózgu i zawartości żołądka jako wypróbowanego środka leczniczego. To też opisuje wspomniany Gessner:
Alexander Benedictus [pan pisał o zarazie, medycynie i jakiś pamiętnik, przyp. aut.] zachwala gołębi smalec, najlepiej własnej roboty. Spalone pióra gołębie, najlepiej świeżo wyrosłe, miały łagodzić podagrę. Młodzi akademicy rozrabiali gołębi mózg - bardziej dla żartu, niż faktycznej potrzeby - a potem dodawali go do spożywanych potraw, co bardziej służyło przekonywaniu wątpiących niż rzeczywistemu leczeniu. Zawartość gołębich żołądków dodawano do lekarstw, co miało pomagać na czerwonkę. Celsjusz wychwalał między innymi spożywanie świeżych, surowych gołębich żołądków jako lekarstwo na choroby żołądka
Gessner wspomniał o zastosowaniu gołębich odchodów. Trzymano je dobę w occie, po odcedzeniu octu podawano do picia. Miały rozbijać kamień nerkowy. Gołębie odchody zmieszane z solą i olejem podobno łagodziły opuchliznę w kolanach. Jühling zaleca wzięcie gołębich odchodów, zmieszanie z winem i podawanie choremu raz dziennie do picia (też na kolana). W przypadku innych bólów - suszone przez trzy dni gołębie odchody umieszczamy w garnuszku i spalamy. Powstały popiół, przecedzony przez sitko, dodajemy do octu i podajemy choremu do picia. To na kamienie nerkowe. Wg autora książki Fossel relacjonuje (1885), że w regionie "Steier"(?, chyba chodzi o Steyr, a Fossela nie znalazłam, dla jasności), że jako kataplazmy w razie dyfterytu (błonicy) stosuje się krowie i gołębie odchody rozpuszczone w occie.
Kolejny cytat (Hoffman-Kreyer, 1897):
Weź świeże gołębie odchody, dobrze sproszkowane, trzy świeże jaja, wszystko dobrze wymieszaj na gładką maść i rozsmaruj na bokach chorego, a uciszysz trochę ognia w jego płucach
W Palatynacie na żółtaczkę stosowano sproszkowane ludzkie kości, żółć jelenia trzymaną w wódce przez 9 dni, koci mózg zagotowany w occie, wątrobę padłej kury lub kaczki zjedzoną na surowo. W Szwabii otwarte przetoki leczono sproszkowanymi świńskimi jelitami lub gołębimi odchodami. Odmrożone dłonie lub stopy należało umyć w bulionie z proszku ze spalonych gołębich odchodów wymieszanego z wodą.
W pozycji
Zabobony i magia w saksońskiej medycynie ludowej (1913) wspomniano przypadek starszej kobiety z Lipska, która leczyła choroby skórne w ten sposób, że gotowała mocz chorego, dodawała do niego pełną garść prosa i rozsypywała na dachu jako karmę dla gołębi. Chory miał wyzdrowieć w momencie, gdy wszystkie ziarna zostały zjedzone.
Na koniec jeszcze cytaty Gessnera (w kontekście spożywania gołębiego mięsa):
Galenus zaleca gołębie w szczególności tym o wątłej naturze, którzy mają problemy z pęcherzem
Gołębie są lepsze na wiosnę niż jesienią, ponieważ w tym czasie znajdują więcej pożywienia w lasach, podczas gdy latem i w ciepłe czasy gołębie mogą być szkodliwe. W dni, kiedy boli głowa, powinno się jeść gołębie
___
Tekst bez zdjęć czy jakichś megaszokujących treści, no ale tematyką i zawartością pasuje jak najbardziej tutaj. (jak było/nie pasuje wywalcie z tym na hcfor. Informuję, że żadne zdanie nie zostało przepisane i tekst nie łamie prawa autorskiego)
