Stalinizm w kapitalistycznej propagandzie utożsamiany jest oficjalnie z komunizmem jako jedyna możliwa jego praktyczna realizacja. Praktyka polityczna stalinizmu to uzasadnianie działań wygodnych dla biurokracji rzekomo marksistowską ideologią i walka z prawdziwymi marksistami, stojącymi po stronie proletariatu w imię obrony partykularnych interesów biurokratów kosztem klasy robotniczej. Ideologia stalinizmu jest niczym innym jak ideologią wytworzoną przez biurokrację na bazie marksizmu, posiadającą antymarksistowski charakter mimo odwolań do klasyków. Stalinizm nie jest ideologią naukowego socjalizmu, ale jej wypaczeniem.

Marksiści nie rozpatrują rzeczy, czy ideologii, samych w sobie, ale w ich analizie zwracamy uwagę na konkretne historyczne warunki powstawania danej rzeczy czy ideologii. Ideologia i praktyka polityczna stalinizmu ukształtowała się, gdy po zakończonej krwawej wojnie domowej, pierwsze na świecie państwo robotnicze – Rosja Radziecka –znalazło się w międzynarodowej izolacji i było targane konsekwencjami czterech lat wojny wywołanej przez imperialistów (I wojna światowa) i trzech lat, prowadzonej na wielu frontach wojny domowej. Lenin i Trocki – przywódcy bolszewików, widzieli Rewolucję Październikową jako proces międzynarodowy. Rosja miała być wedle ich koncepcji jedynie najsłabszym ogniwem światowego kapitalizmu, którego przerwanie miałoby być iskrą dla globalnego procesu rewolucyjnego przejścia od kapitalizmu do komunizmu. Do zbudowania socjalizmu i komunizmu konieczna była jednak rewolucja w krajach rozwiniętych. Obiecująca rewolucja niemiecka, jaka wybuchła w listopadzie 1918, została jednak zdławiona przez burżuazję, a jej przywódcy – Róża Luksemburg i Karol Liebknecht – bestialsko zamordowani. Podobnie rzecz się miała z rewolucjami na Węgrzech, w Finlandii. W Polsce rady robotnicze zostały stłumione poprzez dywersję prawicowych socjalistów, a naczelnik Piłsudski przyłączył się do globalnej krucjaty przeciwko komunizmowi razem z białogwardyjskimi generałami i armiami Francji, USA, Japonii i Wielkiej Brytanii. Zwycięstwo bolszewików, było więc połowiczne – utrzymali oni pozycje na większości powierzchni dawnego Imperium Rosyjskiego, ale twierdze kapitalizmu w postaci najwyżej rozwiniętych państw zachodnich pozostały nadal w rękach burżuazji. Działania wojenne w historycznie zacofanym kraju spowodowały głód i spadek produkcji przemysłowej. Jak pisał Marks (cytat za "Zdradzoną Rewolucją" Trockiego
rozwój sił wytwórczych stanowi bezwzględnie niezbędną przesłankę praktyczną (komunizmu) również z tej racji, że bez tego uspołeczniona zostałaby tylko nędza, a wraz z tym znów rozpoczęłaby się walka o rzeczy niezbędne do życia i zmartwychwstałby cały ten stary kram

Według nauki Marksa i Lenina komunizm to ustrój społeczny, w którym państwo obumiera, i ze względu na zniesienie podziałów klasowych i dobrobyt, specjalny aparat przymusu nie jest już potrzebny. Stalinizm to megapaństwo, z centralną, uprzywilejowaną rolą biurokracji. Lenin liczył, że po rewolucji proletariackiej państwo robotnicze zostanie zmniejszone do roli pół-państwa, ponieważ w kraju, gdzie rządzi większość obywateli – stanowiących masy pracujące, nie będą już konieczne środku przymusu znane z ustroju kapitalistycznego. Rosja była jednak krajem zacofanym, z ogromną ilością drobnotowarowego chłopstwa i niewielką ilością nowoczesnego przemysłu. Jak pisze Lew Trocki

Redukowanie roli państwa do organu ,,ewidencyjno-kontrolnego", przy stałym zawężaniu funkcji przymusu, jak tego domaga się program, zakłada istnienie choćby względnego powszechnego dostatku. Tego właśnie niezbędnego warunku zabrakło. Pomoc z Zachodu nie przychodziła. Władza demokratyczna rad okazała się krępująca, wręcz nie do zniesienia, ilekroć na porządku dnia stawała obsługa uprzywilejowanych grup, najbardziej potrzebnych dla obrony, przemysłu, techniki i nauki. W wyniku tej całkiem nie „socjalistycznej" operacji: zabrać dziesięciu osobom i dać jednej, wyodrębniła się i ukształtowała potężna kasta speców od dystrybucji.

Ta właśnie kasta-biurokracja zarządzała państwem ZSRR ponad głowami klasy robotniczej, a po II wojnie światowej system ten został przeniesiony także do innych krajów Europy Wschodniej. Biurokracja nie stworzyła jednak żadnej nowej jakości, w momencie kiedy, wbrew woli społeczeństwa, uznała, że system kapitalistyczny bardziej jej odpowiada niż „realny socjalizm”, niemal jednocześnie w całym Bloku Wschodnim, bez jednego wystrzału (wyjąwszy Rumunię) dokonała się kontrrewolucja. Ale także w Rumunii dokonała się ona zgodnie z interesem biurokracji, która zwyczajnie nie byłaby potrzebna w egalitarnym i samorządnym społeczeństwie komunistycznym. Stalinizm – to ideologia biurokracji. Komunizm – to ideologia klasy robotniczej dążącej do wyzwolenia i sprawiedliwego społeczeństw.

Jak pisał Trocki w pracy „Stalinizm a bolszewizm” – wywodzić stalinizm z bolszewizmu – to jak wywodzić kontrrewolucje z rewolucji. Marksizm uczy, że historia ludzkiego społeczeństwa pełna jest sprzeczności, a rozwój nie odbywa się po linii prostej. Stalinizm jest zaprzeczeniem marksizmu, mimo że stalinowcy uważali się za marksistów, jest skutkiem tego, że proces rewolucyjny rozpoczęty przez Rewolucję Październikową nie został, z różnych przyczyn, doprowadzony do końca.

Temat stalinizmu został szerzej omówiony przez nas w następującym tekście pt. „Stalinizm a rewizjonizm” 1917.net.pl/node/2784

Polecamy także:
Lew Trocki - „Zdradzona Rewolucja”
:http://www.marxists.org/polski/trocki/1936/zdr-rew/index.htm ).
Izaak Deutscher - „Ostatni dylemat Lenina”
1917.net.pl/node/592
Lew Trocki - „Stalinizm a bolszewizm”
1917.net.pl/node/12333 - 1917.net.pl/sites/default/files/PRAWDA_O_ROSJI_SOWIECKIEJ_TEKST.pdf
Lew Trocki - „Prawda o Rosji Sowieckiej”
1917.net.pl/node/515
Lew Trocki - „Zbrodnie Stalina”