#wołyń

Paweł Kowal z platformy tfu obywatelskiej wie kto jest odpowiedzialny za zbrodnie Wołyńskie

Pan Leszek Żebrowski to ewenement na YouTube
Jest zaprzeczeniem samego siebie ale w pozytywnym tego słowa znaczeniu.
Pomimo że nazywa się Żebrowski to nigdy nie żebrze o jakieś polubienia i subskrypcje. Wykład bardzo długi i wielowątkowy jak książka ale bardzo ciekawy i dobrze się tego słucha. Natomiast moja konkluzja po jego wysłuchaniu jest następująca
Gospodarczo już dawno jesteśmy podbici a teraz podbija się nasze umysły abyśmy myśleli że polskość to obciach.




Człowieka lewica wprost nie cierpi, a i Żydzi chyba też sympatią nie dążą zatem najprędzej skomentują ci dywersanci, którzy nawet nie wysłuchają, a za wszelką cenę Żebrowskiego zechcą zdyskredytować, nazywając go agentem SB na szczęście jest wyrok sądu uniewinniający, ale też łatwa do znalezienia w necie oryginalna teczka agenta "Leszka" z której nic nie wynika poza tym, że SBcja próbowała Żebrowskiego bezskutecznie pozyskać.

Przebite ciało dziecka, obcięte głowy nadziane na sztachety płotu, rodzina w ogniu - to projekt 14-metrowego monumentu z brązu, który w Jeleniej Górze chce postawić Społeczny Komitet Budowy Pomnika "Rzeź Wołyńska". Pomnik miał stanąć na Podkarpaciu, ale jego projekt nie spotkał się z przychylnością lokalnych samorządów. Naturalnej wielkości gipsowa forma modelu pomnika już powstała.

Mówcie co chcecie. Mnie się projekt bardzo podoba - dlatego też dałem słowo "kontrowersyjny" w cudzysłów. Według mnie pomnik daje czadu. Ciekawa bryła, bardzo "dynamiczna". Do tego uwieczniono główne "atrakcje".

Kto mnie zna wie, że daleko mi do kościoła, ale symbolika użyta przez artystę naprawdę tutaj gra. Symbolizm i dosłowność jednocześnie.

źródło

ps. jebać ideologię.

Jak wiadomo, niedawno premierę miał "Wołyń" Wojciecha Smarzowskiego. Kto jeszcze nie oglądał, to serdecznie polecam.

I oto mamy już pierwsze reakcje sąsiadów zza wschodniej granicy.
Na początek informacja z wczoraj (18.10.2016):

"Wołyń": przewodniczący ukraińskiego parlamentu apeluje do polskich polityków
Przewodniczący Rady Najwyższej (parlamentu) Ukrainy Andrij Parubij zaapelował we wtorek do polskich polityków o unikanie ocen filmu Wojciecha Smarzowskiego "Wołyń", mówiącego o zbrodniach ukraińskich nacjonalistów na polskiej ludności Wołynia.

"Czytałem recenzje tego filmu. Sam nie miałem możliwości go obejrzeć, ale przeprowadziłem wiele rozmów na ten temat z przywódcami państwa polskiego. Prosiłem ich, by nie dokonywali żadnych ocen (filmu), ponieważ do czasu, gdy jest to po prostu film, można go traktować jako dzieło artystyczne pewnego reżysera. Ale jeśli przywódcy Polski będą dokonywali oficjalnych ocen, może to być odebrane jako stanowisko państwa" – powiedział Parubij dziennikarzom.

"W tym przypadku nastawiony jestem na to, by nie pozwolić na rozniecanie konfliktu między Ukrainą i Polską. Wszystkie prowokacyjne działania, które ku temu zmierzają, powinny być odrzucane, bo na naszym głównym froncie przeciwko rosyjskiemu imperializmowi, przeciw rosyjskiej agresji powinniśmy stać ramię w ramię z naszymi sąsiadami, jak to było podczas Majdanu i mam nadzieję, że nie pozwolimy na rozniecanie konfliktu między naszymi krajami" – oświadczył przewodniczący parlamentu. (...)
film.onet.pl/wiadomosci/wolyn-przewodniczacy-ukrainskiego-parlamentu-a...

___________

Reakcja na planowaną premierę w Kijowie - przedwczoraj (17.10.2016)

Pokaz "Wołynia" w Kijowie odwołany. MSZ Ukrainy "usilnie zalecił"

Instytut Polski w Kijowie odwołał zapowiedziany na wtorek pokaz filmu "Wołyń" Wojciecha Smarzowskiego – poinformowała dyrektor instytutu Ewa Figel. Na decyzję tę wpłynęły zalecenia ukraińskiego ministerstwa spraw zagranicznych – wyjaśniła.

Pokaz miał odbyć się w stołecznym kinie "Kijów" z udziałem reżysera i zaproszonych przez Instytut Polski ukraińskich gości. Po projekcji zaplanowano dyskusję nad filmem. Figel przesłała skierowane do ambasady RP na Ukrainie pismo, w którym MSZ tego kraju "usilnie zaleca" stronie polskiej odwołanie imprezy w trosce o "porządek publiczny".

W związku z zamiarami zorganizowania przez stronę polską specjalnej projekcji filmu fabularnego 'Wołyń' reżysera W. Smarzowskiego (…). Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ukrainy usilnie zaleca odwołanie tego przedsięwzięcia ze względu na porządek publiczny.

- Coś takiego zdarzyło się po raz pierwszy. Jestem zdziwiona, że film fabularny wywołuje aż takie emocje, tym bardziej że strona ukraińska pozbawia się możliwości zapoznania się z tym filmem – podkreśliła Figel. (...)
tvn24.pl/ukraina-odwolano-pokaz-wolynia-wojciecha-smarzowskiego,684600,s.html

___________

I prawdziwy kwiatek, reakcja samych Ukraińców na film:

„Aż duma rozpiera za rodzimy kraj. Wyrżnęliśmy lachów, wyrżniemy i kacapów”; „Co sobie myślą te polskie ścierwa?”; „Dziękuję za rzeź wołyńską. Niski pokłon przed weteranami” – tak młodzi Ukraińcy komentują film „Wołyń”. Materiał na ten temat przygotował dziennikarz Tomasz Maciejczuk, według którego takie poglądy są coraz popularniejsze wśród ukraińskiej młodzieży.

W swoim videoblogu dziennikarz Tomasz Maciejczuk prezentuje komentarze Ukraińców nt. filmu „Wołyń” w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego. Na grupie „Ukraińskij Nastup” założonej na popularnym na Wschodzie portalu społecznościowym VKontaktie, zamieszczono zwiastun filmu, pod którym zamieszczali komentarze Ukraińcy.

- Ukraiński Nastup to grupa satyryczna, coraz bardziej popularna wśród Ukraińców – uważa Maciejczuk w rozmowie z Kresami.pl. Tłumaczy, że obecna tam symbolika została wybrana specjalnie, żeby wyśmiać Rosjan oskarżających Ukraińców o nazizm czy faszyzm.

Wśród komentarzy znalazły się m.in. następujące wypowiedzi, głownie młodych Ukraińców:

ukryta treść

- Maksym Tkaczuk: Po prostu Lachy i Ormianie bardziej niż inni lubią krzyczeć o ludobójstwie. Przy czym przyczyną ludobójstw była ich szowinistyczna głupota.

- Zachar Oprisko: Aż duma rozpiera za rodzimy kraj. Wyrżnęliśmy lachów, wyrżniemy i kacapów (133 polubienia posta).

- Maksym Tkaczuk: A kto ponosi winę za to, że AK napadała na ukraińskie wioski na Wołyniu, tylko dlatego, że Ukraińcy nie popierali i nie pomagali AK, lecz pomagali UPA. No i za te napaści Polacy otrzymali odpowiedź.

- Ołeksandr Kuzik: Co sobie myślą te polskie ścierwa?

- Wołodymyr Tokar: Polacy doigrają się wreszcie z tymi swoimi urazami historycznymi.

- Igor Mazjejka: Dziękuję za rzeź wołyńską. Niski pokłon przed weteranami. Bez nich, nie byłoby tego arcydzieła.

- Wład Sołowiow: Takie filmy są nam na rękę. Na Ukrainie bardzo dużo ludzi wierzy w to, że pszeki (pogardliwe określenie Polaków – red.) to nasi bracia. Takie filmy otwierają Ukraińcom oczy.

- Larissa Nołnemna: Niech lepiej nagrają film o operacji „Wisła”. (…) o tym, jak AK paliła całe wsie i mordowała Ukraińców.

- Igor Ejsmont: Czy tylko ja odczuwam dumę, że daliśmy w mordę tym sukinsynom, którzy tak długo się nad nami znęcali?

- Z mojego doświadczenia rozmów z Ukraińcami mogę stwierdzić, że poglądy przedstawione w komentarzach są coraz bardziej popularne – mówi Kresom.pl Maciejczuk. - Problem polega na tym, że dla zwykłego Polaka takie wypowiedzi pachną niesamowitym radykalizmem i staramy sie nie wierzyć, że takie poglądy mogą być na Ukrainie mainstreamem np. wśród młodzieży. Niestety, mogą i stają sie poglądami dominującymi.

Zaznacza, że rozwojowi takich postaw sprzyja ukraiński IPN, w tym jego szef, znany negacjonista wołyński, Wołodymyr Wiatrowycz. - To oni m.in. lansują tezę, że rzeź wołyńska była częścią walki narodowowyzwoleńczej, walki z kolonizatorami, częścią wojny polsko-ukraińskiej.

kresy.pl/wydarzenia,ukraina?zobacz%2Fdziekuje-za-rzez-wolynska-mlodzi-...

Jeszcze świeży filmik od Irytującego, który przedstawia genezę wydarzeń na Ukrainie w 1943-44.

Otwarty apel do przywódców Państwa Polskiego oraz duchownych i kulturalnych działaczy społeczeństwa polskiego

Drodzy pobratymcy,

Zbliżają się dni pamięci po poległych synach i córkach naszych narodów.

W historii stosunków wzajemnych Ukraińców i Polaków jest wiele zarówno kart jednoczących nas jak braci, jak i krwawych. Wśród nich epizodem szczególnie bolesnym i dla Ukrainy, i dla Polski pozostaje tragedia Wołynia i polsko-ukraińskiego konfliktu lat drugiej wojny światowej, w wyniku którego zginęły tysiące niewinnych braci i sióstr.

Zabijanie niewinnych ludzi nie ma usprawiedliwienia.

Prosimy o wybaczenie za popełnione zbrodnie i krzywdy – to nasz główny motyw.

Prosimy o wybaczenie i tak samo przebaczamy zbrodnie i krzywdy uczynione nam – to jedyna formuła duchowa, która powinna być motywem każdego ukraińskiego i polskiego serca pragnącego pokoju i porozumienia.

Morderstwa, tortury, poniżanie z motywów religijnych lub narodowych, społeczny wyzysk i deportacje – nasze narody dobrze znają te słowa. Zaznaliśmy wszystkich z tych cierpień.

Dopóki będą żyć nasze narody, dopóty będą nas boleć rany historii. Ale żyć będą nasze narody tylko wtedy, jeśli, na przekór przeszłości, nauczymy się traktować siebie nawzajem jak równych sobie pobratymców.

Największym złem w naszych stosunkach była nierówność, wynikająca z braku państwa ukraińskiego. Katastrofa ukraińskiej państwowości prowadziła do ruiny państwowość polską. Ta reguła to tragiczny aksjomat stosunków między Ukrainą a Polską.

Państwo ukraińskie stoi jeszcze przed zadaniem pełnego sformułowania swego całościowego i godnego stosunku do wyzwań, które przeszliśmy, ich przyczyn, a także własnej odpowiedzialności za przeszłość i przyszłość.

Polska myśl winna w pełnej mierze uznać samodzielność bytu ukraińskiej tradycji narodowej jako sprawiedliwą i godną szacunku walkę o własną państwowość i niepodległość. Uznajmy wreszcie siebie nawzajem zarówno w myśli, jak i w sercu. Najważniejszym pomnikiem naszych narodów staną się nie lokalne panteony, lecz wyciągnięte ku sobie ręce.

Współczesna wojna Rosji przeciwko Ukrainie jeszcze bardziej zbliżyła nasze narody. Walcząc przeciwko Ukrainie, Moskwa prowadzi również ofensywę przeciwko Polsce i całemu wolnemu światu.

Dziś przypominamy o tym ze szczególną troską, aby przestrzec polityków obu krajów przed mową nienawiści i wrogości, która może zastąpić chrześcijańskie poczucie przebaczenia i porozumienia. Tragedie przeszłości wymagają pokuty. Ale wykorzystywanie wspólnego bólu do politycznych rozrachunków doprowadzi do niekończących się oskarżeń. Krzywda jest bowiem zawsze obustronna – i wobec mogił, i wobec pamięci, i wobec przyszłości.

Wzywamy naszych sojuszników, polskie władze państwowe i parlamentarzystów, aby nie przyjmowali jakichkolwiek niewyważonych deklaracji politycznych, które nie ukoją bólu i jedynie przysporzą korzyści naszym wspólnym wrogom. Nie mamy wątpliwości: ofiarami ich wrogiej propagandy staną się oba społeczeństwa.

Pamiętajmy również, że Kijów i Warszawa to strategiczna wschodnia opoka całej Europy. Musimy sobie uświadomić, że przykład naszego wzajemnego porozumienia może stać się wzorem dla całej przestrzeni europejskiej.

W przeddzień uroczystości rocznicowych, które w lipcu odbędą się w obu państwach, wzywamy do powrotu do tradycji wspólnych apeli parlamentarnych, które nas nie dzieliły, lecz łączyły w pokucie i wybaczeniu. Kierując się duchem braterstwa wzywamy razem do ustanowienia wspólnego Dnia Pamięci Ofiar Naszej

Przeszłości i Wiary w Niepowtórzenie się Zła.

Wieczna i godna pamięć o naszych świętościach zależy od wielkiego i mądrego porozumienia między nami, zawartego na zawsze.

Wierzymy, że nasz głos zostanie usłyszany przez polskie społeczeństwo.

Leonid Krawczuk, prezydent Ukrainy (lata 1991-1994)
Wiktor Juszczenko, prezydent Ukrainy (lata 2005-2010)
Patriarcha Kijowski i Wszechrusi-Ukrainy Filaret, Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Kijowskiego
Światosław Szewczuk, Najwyższy arcybiskup Ukraińskiego Kościoła Grekokatolickiego
Wiaczesław Briuchoweckij, literaturoznawca, honorowy rektor Narodowego Uniwersytetu „Akademia Kijowsko-Mohylańska”
Iwan Wasiunyk, współprzewodniczący Obywatelskiego Komitetu na rzecz Uczczenia Pamięci Ofiar Hołodomoru-ludobójstwa lat 1932-33, wicepremier Ukrainy w latach 2007-2010
Iwan Dziuba, akademik, literaturoznawca, działacz społeczny
Danyło Łubkiwskij, zastępca Ministra Spraw Zagranicznych Ukrainy (2014 rok)
Dmytro Pawłyczko, poeta, działacz polityczno-społeczny, Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny
Wołodymyr Panczenko, literaturoznawca, pisarz, profesor Narodowego Uniwersytetu „Akademia Kijowsko-Mohylańska”
Myrosław Popowycz, akademik, filozof, dyrektor Instytutu Filozofii im. Hrihorija Skoworody
Wadim Skuratiwskij, historyk sztuki, literaturoznawca, akademik Narodowej Akademii Sztuk Ukrainy
Ihor Juchnowskij, akademik, pierwszy prezes Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej

tlumaczenie: Katarzyna Chimiak

polonews.in.ua/aktualnosti/prosimy-o-przebaczenie-list-ukrai-c-w-do-polak-w.html

Dokument o banderowskiej rzezi na Polakach.



Źródło:
vod.tvp.pl/dokumenty/historia/zapomniane-zbrodnie-na-wolyniu

Polecam zapoznać się z pozostałymi dokumentami Telewizji Polskiej.

Slawa ukraini...

Z pewnością większość z użytkowników portalu słyszała już o planach jednego z głośniejszych ostatnimi czasy polskiego reżysera Wojciecha Smarzowskiego. Nowa produkcja ma opowiadać o losach Kresowiaków i nosić tytuł "Wołyń". Scenariusz oparty będzie na powieści Stanisława Srokowskiego p.t. "Nienawiść".

„Kresowiaków zabito dwa razy, raz siekierami, a raz przez niepamięć”- mówi Wojciech Smarzowski. Popieram go z całego serca. Tragedie i bestialstwa dokonane na Polakach przez naszych "braci Ukraińców" zarówno w Polsce jak i na Ukrainie są wyciszane. Stały się swoistym tematem tabu.

Jak można było się spodziewać zaraz po ogłoszeniu tej wiadomości Ukraińcy podnieśli wielki krzyk. "Jak to? Toż to szerzenie nienawiści! Przeinaczanie faktów i kłamstwa!". Ukraińscy aktorzy, którzy zostali zaproszeni do udziału w filmie po przeczytaniu scenariusza stwierdzili, że nie mają zamiaru grać w czymś takim.

Osobiście nie mogę się doczekać owej ekranizacji a dla pewności zamierzam przeczytać pierwowzór Srokowskiego a panu Smarzowskiemu życzę, by "nic i nikt" nie przeszkodził w realizacji przedsięwzięcia.

Mega ciekawy artykuł, polecam resztę na blogu tega pana blogbiszopa.pl/ Wiem, że długie ale warto przeczytać!!!!
Huta Stepańska, Wołyń, 16 lipca 1943 roku, godzina 20:00.
Upał nieco zelżał. Kilkanaście uzbrojonych postaci przykucniętych w płytkim okopie na skraju lasu z uwagą przysłuchiwało się odgłosom dochodzącym z gęstwiny. Kilkadziesiąt metrów za nimi zaczynały się zabudowania Huty Stepańskiej – polskiej wsi zamienionej w ciągu ostatnich kilku dni w istną fortecę. W nowy Zbaraż.
Idą, czy nie idą?
Z lasu słychać było jedynie śpiew ptaków i szum wiatru w koronach drzew.
Nagle do tych dźwięków dołączył cichy chrzęst. Jakby ktoś bardzo ostrożnie stąpał po suchych gałązkach.
Chrzęst z każdą chwilą stawał się głośniejszy i bardziej wyraźny. Ludzie w okopie spojrzeli po sobie i mocniej zacisnęli dłonie na rękojeściach pistoletów. Kilku z nich nie miało broni palnej – ci dzierżyli w dłoniach kosy przekute na sztorc. Ta często wyśmiewana broń była straszliwa w bezpośrednim starciu i o wiele skuteczniejsza, niż bagnety.
Dowódca oddziału ostrożnie wychylił się z okopu i przytknął do oczu lornetkę. Natychmiast dojrzał kilkadziesiąt sylwetek skradających się przez las ku polskim pozycjom.
- Przygotować się! – rzucił cicho do współtowarzyszy i przywarł do ściany okopu.
Ukraińcy podeszli do skraju lasu. Jeden z nich, najpewniej ich dowódca wyjął z kieszeni pistolet i wrzasnął
- Rizat Lachiw!!!
Odpowiedział mu wrzask kilkudziesięciu gardeł przerwany natychmiast przez strzały polskich obrońców.
Ci strzelali z odległości kilkunastu metrów, więc niemal żaden nie spudłował. Kilkunastu Ukraińców upadło na ziemię. Obrońcy wyskoczyli z okopów i oddali kolejną salwę. Kosynierzy wyrwali naprzód, by jak najszybciej dopaść przeciwnika. Jeden z nich podbiegł do dowódcy sotni, który dał rozkaz do szturmu na wieś.
- Riza…. – chciał wrzasnąć po raz kolejny, ale w tym momencie rozległ się straszliwy świst kosy i głowa Ukraińca potoczyła się po ziemi.

Na terenie przedwojennego województwa wołyńskiego Ukraińcy stanowili około siedemdziesięciu procent populacji. Dalsze szesnaście procent stanowili Polacy, a dziesięć procent – Żydzi. Polityka polskiego rządu na tym terenie kładła nacisk na zbliżenie polsko-ukraińskie. Realizował ją mianowany przez Piłsudskiego wojewoda Henryk Józewski, który mocno wspierał tworzenie polsko-ukraińskich organizacji społecznych, a jednocześnie ułatwiał Ukraińcom zachowanie odrębności kulturowej (za jego czasów wybudowano kilkaset szkół, w których uczono po ukraińsku). Równolegle jednak polski rząd zdecydowanie zwalczał organizacje nacjonalistyczne i na dokonywane przez nich zamachy odpowiadał brutalnymi pacyfikacjami, które przysparzały nacjonalistom zwolenników.
W 1929 roku w Wiedniu powstała Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów – twór skrajnie antypolski, zapowiadający walkę o wolną Ukrainę wszelkimi środkami. Mniej więcej w tym samym czasie w Europie rodził się faszyzm. Ukraińscy nacjonaliści szybko zaadaptowali nową ideologię uznając ją za cenne narzędzie w walce o swoją sprawę.
Terror nasilił się. Od kul ukraińskich terrorystów zginęli m.in. minister spraw wewnętrznych Bolesław Pieracki oraz poseł BBWR Tadeusz Hołówko.
Na poziomie indywidualnym stosunki polsko-ukraińsko-żydowskie wyglądały bardzo dobrze, wręcz modelowo. Na rynkach wielu wołyńskich miasteczek można było zobaczyć stojące tuż obok siebie kościół katolicki, synagogę i cerkiew. Szanowano swoje obyczaje, respektowano święta i pomagano sobie wzajemnie.
Podczas gdy na części Ukrainy należącej do ZSRR szalał stalinowski terror, kolektywizacja i Wielki Głód, który kosztował życie około siedmiu milionów ludzi, w województwie wołyńskim zakładano spółdzielnie rolnicze, mleczarnie, powoli unowocześniano rolnictwo i z powodzeniem rozwijano chmielarstwo wprowadzone na tych terenach przez Czechów. W Sejmie zasiadali posłowie ukraińscy, a Konstytucja gwarantowała prawa mniejszości narodowych.
Kiedy Józef Piłsudski zmarł w 1935 roku pozycja wojewody Józewskiego znacznie osłabła. Inicjatywa w sprawach polsko-ukraińskich przeszła w ręce endecji, która chciała siłą spolonizować Wołyń. Tuż przed wybuchem II Wojny Światowej spalono około stu cerkwi, doszło także do przypadków zmuszania Ukraińców do zmiany religii prawosławnej na katolicką.
Po 17 września 1939 roku tereny województwa wołyńskiego znalazły się pod okupacją sowiecką. W październiku Sowieci przeprowadzili sfałszowane wybory do Zgromadzenia Ludowego Zachodniej Ukrainy, które następnie grzecznie poprosiło o włączenie Wołynia do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, co stało się faktem 1 listopada 1939 roku.
Kiedy niecałe dwa lata później hitlerowskie Niemcy uderzyły na ZSRR nacjonaliści ukraińscy zobaczyli w nowym okupancie protektora i szansę na utworzenie niezależnego bytu państwowego. Niemcy jednak nie mieli zamiaru wspierać czyichkolwiek aspiracji niepodległościowych. Dla nich Ukraina była wyłącznie zapleczem materiałowym. Na ludność nałożono ogromne kontrybucje, a wszelki opór gaszono pacyfikacjami i stale narastającym terrorem. Rozpoczęto także eksterminację ludności żydowskiej.
Policję i SS wspomagała przy tej zbrodni Ukraińska Policja Pomocnicza powołana przez Niemców. Ukraińcy brali udział w likwidacji gett żydowskich, konwojowali ofiary oraz aktywnie uczestniczyli w mordowaniu. Wytworzyła się atmosfera powszechnego przyzwolenia dla zbrodni i przemocy. Zabicie człowieka, czy nawet wymordowanie całej wioski stały się codziennymi wydarzeniami nie niosącymi ze sobą żadnego ładunku emocjonalnego. Ludzie zobojętnieli wobec najgorszych okrucieństw.
Niezwykle sprawnie przeprowadzona zagłada Żydów wzbudziła podziw ukraińskich nacjonalistów. Nietrudno było się domyśleć jak wykorzystają zdobytą wiedzę i umiejętności…
W 1942 roku Niemcy nasilili terror. Nacjonaliści ukraińscy powołali do życia Ukraińską Powstańczą Armię, którą szybko zdominowała najbardziej radykalna frakcja OUN – banderowcy.
Na początku 1943 roku nastąpiła masowa dezercja członków Ukraińskiej Policji Pomocniczej. UPA zyskała w ten sposób kilka tysięcy doskonale uzbrojonych, a przede wszystkim – doświadczonych w mordowaniu bojowników.
Zaczęło dochodzić do pierwszych zbrodni na Polakach. Początkowo nie miały one charakteru masowego, jednak to miało się wkrótce zmienić. Dowództwo UPA podjęło decyzję o usunięciu Polaków z Wołynia w podobny sposób, jak Niemcy postąpili z Żydami.
Za początek rzezi wołyńskiej uznaje się zbrodnię w Parośli, która miała miejsce 9 lutego 1943 roku. Bandyci z UPA wymordowali tam 173 ludzi.
Lawina zbrodni ruszyła i nic już jej nie mogło powstrzymać. Tam, gdzie ludność ukraińska miała obiekcje wobec mordowania polskich sąsiadów, z którymi przecież żyli do tej pory w najlepszej zgodzie, UPA wysyłała agitatorów tłumaczących prostym ludziom konieczność fizycznej likwidacji „Lachów”. W odpowiedzi czerń chwytała za widły, kosy i siekiery.

Ciała pomordowanych Polaków z miejscowości Lipniki na Wołyniu. Fot. z kolekcji Henryka Słowińskiego.
Ciała pomordowanych Polaków – mieszkańców wsi Lipniki na Wołyniu. Fot. z kolekcji Henryka Słowińskiego.
Zbrodnie były dobrze zaplanowane (Ukraińcy okazali się pojętnymi uczniami Niemców). Polskie wsie otaczano zazwyczaj w niedzielne poranki, kiedy ich mieszkańcy byli na mszy. Blokowano drzwi kościołów, podkładano ogień, po czym rozbiegano się po wsi rabując dobytek i mordując każdego napotkanego Polaka bez względu na płeć i wiek.
Nie zabijano dla samego zabijania. Upajano się zbrodnią jak wódką, rozkoszowano najwymyślniejszymi torturami i napawano przerażeniem ofiar. Wyłupywano oczy, odrąbywano kończyny, nabijano na pal, obcinano języki i rozrywano końmi. Torturowano dzieci (na przykład żywcem obdzierając je ze skóry) na oczach rodziców i na odwrót. Niemowlęta przybijano gwoździami do ścian umieszczając nad nimi napis „Polskij orieł”. Przecinano ludzi piłą wpół, kobietom obcinano piersi, a ciężarnym rozpruwano brzuchy, by zaszyć im w środku np. żywego kota. Dzieci zakopywano żywcem w ziemi w ten sposób, by wystawały tylko głowy, które chwilę później Ukrainiec kosił kosą. Wypruwano jelita, którymi następnie przywiązywano konającą ofiarę do drzewa. Obcięte głowy Polaków dawano do zabawy ukraińskim dzieciom jako piłki. Rezuni organizowali często konkursy na najbardziej wymyślną i okrutną zbrodnię – stąd taka ich różnorodność.
Słynny pisarz Aleksander Sołżenicyn stworzył kiedyś listę kilkudziesięciu rodzajów tortur stosowanych przez NKWD. Przy ukraińskich rezunach sowieccy oprawcy wyglądali jak grzeczni ministranci. Lista rodzajów tortur stosowanych przez Ukraińców na Polakach jest kilkukrotnie dłuższa…
Widząc rozmiar zbrodni nawet sowieccy partyzanci często udzielali pomocy polskim cywilom.
Apogeum mordów nastąpiło w niedzielę 11 lipca 1943 roku. Tego dnia siły UPA i ukraińska czerń otoczyły ponad sto polskich osiedli i wymordowały ich mieszkańców z wielkim okrucieństwem. Dzień wcześniej przedstawiciele Okręgu Wołyńskiego AK spotkali się z jednym z dowódców UPA, by wynegocjować zaprzestanie mordów. Jeden z AK-owców znał go z czasów szkolnych i miał nadzieję, że to pomoże w rozmowach. Nie pomogło. Ukraińcy rozerwali ich końmi.
Ludność polska zaczęła organizować samoobronę, choć wobec ogromnej przewagi liczebnej UPA i ukraińskiej czerni (czyli zwykłego chłopstwa) te inicjatywy były z góry skazane na porażkę. Mimo tego polscy obrońcy zdołali zapisać kilka bohaterskich kart historii.
Huta Stepańska była niewielką polską wsią położoną na północ od Równego i liczącą około 200 domostw. Było to jedyne większe skupisko ludności polskiej na rozległym terenie zamieszkałym przez Ukraińców.
Mieszkańcy Huty zdawali sobie oczywiście sprawę z niebezpieczeństwa i podjęli przygotowania do obrony. Dysponowali pewną ilością broni palnej (przeważnie zakupionej od Niemców) i już w marcu zaczęli organizować zbrojne wypady do okolicznych miejscowości, gdzie przy wsparciu sowieckiej partyzantki zlikwidowali kilka mniejszych oddziałów UPA.
Po Krwawej Niedzieli 11 lipca Ukraińcy zaczęli koncentrować siły wokół Huty Stepańskiej, co nie uszło uwagi jej obrońcom. Od kilku dni mieli nowego dowódcę – do wsi przybył porucznik Władysław Kochański ps. „Bomba”.
„Bomba” był Cichociemnym. Po klęsce kampanii wrześniowej przedostał się na Węgry, a stamtąd do Francji i Wielkiej Brytanii. Wstąpił do 2 Batalionu Strzelców „Kratkowane Lwiątka”, a następnie do Samodzielnej Brygady Spadochronowej generała Sosabowskiego. Zgłosił się na ochotnika do skoku do kraju, przeszedł szkolenie dywersyjne i w nocy z 1 na 2 września 1942 roku w ramach operacji lotniczej „Chickenpox” został zrzucony na placówkę Rogi niedaleko Grójca. Po okresie aklimatyzacji w Warszawie został skierowany na Wołyń, gdzie miał odbudować siatkę konspiracyjną. 8 lipca 1943 roku zjawił się w Hucie Stepańskiej.
W miejscowości przebywało wówczas około czterech tysięcy ludzi. Cichociemny z pomocą kilku podoficerów rezerwy natychmiast przystąpił do organizowania obrony.
Jej centralnym punktem był budynek szkoły położony w centrum wsi. W tym nowowybudowanym, murowanym gmachu znalazły schronienie starcy, kobiety i dzieci. W oknach ustawiono karabiny maszynowe i zamontowano siatki chroniące przed granatami. Wokół wioski Cichociemny rozstawił gniazda oporu umieszczone w naprędce wykopanych okopach i prowizorycznych bunkrach. Dysponował około osiemdziesięcioma obrońcami posiadającymi broń palną. Reszta mężczyzn uzbrojona była w siekiery, widły i kosy przekute na sztorc. W silnych chłopskich rękach była to straszna broń. Łącznie siły samoobrony Huty Stepańskiej liczyły około pięciuset ludzi.
12 lipca do wsi przybył oddział partyzancki dowodzony przez Józefa Sobiesiaka „Maksa”. Zaczął on namawiać ludność do ucieczki na Polesie, na teren opanowany przez partyzantkę sowiecką. Rada wsi z porucznikiem Kochańskim na czele odrzuciła propozycję. „Maks” wycofał się ze wsi, zostawił jednak Cichociemnemu dwudziestu dobrze uzbrojonych ludzi.

Porucznik Władysław Kochański ps. "Bomba". Fot. z archiwum Stefana Bałuka.
Porucznik Władysław Kochański ps. „Bomba”. Fot. z archiwum Stefana Bałuka.
Ukraińcy zaatakowali 16 lipca. W ciągu dnia spalili kilkanaście pojedynczych polskich siedlisk wokół Huty i wymordowali ich mieszkańców. Na samą wieś uderzyli późnym wieczorem.
Cichociemny słusznie przewidział, że główny atak nastąpi od strony zachodniej, gdzie ściana lasu zaczynała się zaledwie kilkadziesiąt metrów od pierwszych zabudowań, dlatego bardzo silnie obsadził tamten odcinek. Ukraińcy najpierw upozorowali atak od wschodu, jednak zostali odrzuceni przez polskich obrońców. Potem główne siły UPA wspomagane przez czerń uderzyły od strony lasu. Rozgorzała zacięta walka. Walczono wręcz na śmierć i życie. Nikt nie błagał o litość i nikt jej nie okazywał. Po kilkugodzinnych zmaganiach napastnicy wycofali się.
Uderzyli znowu rankiem 17 lipca. Był to sądny dzień. Na Hutę Stepańską ruszyło kilka tysięcy Ukraińców. Obrońcy polskiej wsi – istnej fortecy, nowego Zbaraża – kilkukrotnie musieli wypierać bandytów z samego centrum osady. Porucznik Kochański też brał udział w walkach i został ranny w lewą rękę.
Walki trwały nieprzerwanie przez cały dzień i ustały dopiero pod wieczór. Poległo około stu Polaków i kilkukrotnie więcej Ukraińców.
Położenie obrońców było straszne. Wyczerpywała się amunicja, było wielu rannych. Stało się jasne, że następnego takiego szturmu bohaterska wieś nie wytrzyma. Porucznik Kochański podjął decyzję o ewakuacji na północ, do bazy polskiej samoobrony w Antonówce.
Przez całą noc z 17 na 18 lipca organizowano konwój wozów, na które ładowano rannych, chorych, kobiety, dzieci i cały dobytek.
O świcie, gdy poranna mgła zasnuła okolicę trzykilometrowa kolumna ruszyła na północ. Tuż przed wyruszeniem silne oddziały samoobrony pod dowództwem porucznika Kochańskiego uderzyły na pozycje upowców przerywając pierścień okrążenia. Następnie obrońcy przeszli na tył kolumny odpierając ataki Ukraińców, którzy rzucili się w pogoń za Polakami.
Pod wieczór tabor doszedł do kolonii Hały, gdzie zaskoczono pewną liczbę Ukraińców rabujących opuszczone budynki. Polscy obrońcy wybili ich co do jednego. Tam też przenocowano.
Konwój przeszedł około dwadzieścia kilometrów i dotarł do linii kolejowej w Rafałówce, gdzie napotkano oddziały niemieckie. Niemcy załadowali część ludności do wagonów i wywieźli na roboty (Polacy zgodzili się na to dobrowolnie). Pozostała część znalazła schronienie w okolicznych wsiach, gdzie również działały oddziały polskiej samoobrony.
Huta Stepańska została doszczętnie spalona przez Ukraińców.
Porucznik Kochański ze swoim oddziałem dołączył do samoobrony w Hucie Starej, gdzie aż do grudnia 1943 roku prowadził akcje zaczepne przeciw Ukraińcom i Niemcom, współpracując czasem z partyzantką sowiecką. Jego oddział stanowił już potężną siłę – liczył około pięciuset dobrze uzbrojonych i otrzaskanych w boju żołnierzy. Wszyscy oni złożyli przysięgę Armii Krajowej.
16 listopada oddział Cichociemnego stoczył gwałtowną walkę z silnym, ponad tysiącosobowym ugrupowaniem UPA. Przy wsparciu partyzantów sowieckich Polacy wybili Ukraińców niemal do nogi.
W grudniu 1943 roku porucznik Kochański otrzymał zaproszenie od sowieckiego generała Naumowa, jednego z partyzanckich dowódców. Pojechał na nie w towarzystwie kilku współpracowników i z silną eskortą. Sowieci zastrzelili eskortę, aresztowali Kochańskiego i przewieźli go do Moskwy. Tam został skazany na 25 lat więzienia za „szpiegostwo”. W 1948 roku został wywieziony do kopalni miedzi na Kamczatce. Wrócił do Polski w 1956 roku. Zmarł 12 grudnia 1980 roku w Krakowie.
Podczas rzezi wołyńskiej w 1943 roku zamordowano około 60 tysięcy Polaków.